Çin istifası! Dünya futbol piyasasını alt üst ettiler! Hedef: 10 yılda 50 bin futbol okulu…

YILDIZLARIN YENİ TERCİHİ ASYA FUTBOLU
Transferin kod adı Çin!

Toplam piyasa değeri 402,53 milyon euro olan Çin Süper Ligi dünyanın en dikkat çekici liglerinden bir tanesi olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Son olarak Oscar, Tevez ve Obi Mikel gibi dünya yıldızlarını bünyesine katan Çin’in hedefi ise dünya futbolunda yeni söz sahibi olan ülke olmak. Futbol aşığı devlet başkanının büyük desteğiyle Çin futbolu kimleri transfer edecek önümüzdeki süreçte tahmin etmesi zor olsa da, futbolun daha doğrusu yıldızların rotasının artık Çin’e kaydığını açıkça söyleyebiliriz.

Günümüzde futbolun dengeleri ödenen yüksek bonservis bedelleriyle hızlı bir şekilde değişmeye başladı. Bir döneme damgasını vuran ABD, Rusya, Katar ve Hindistan sermayesinin futbola olan yatırımlarıyla yapılan üst düzey transferler artık Çin’e doğru kaymaya başladı. Finansal Fair Play dolayısıyla kemer sıkan ve daha dikkatli hareket eden Avrupa futbolu eskisi kadar transferde göz önünde yer alamazken, ‘Yıldız Futbolcular’ ise kendilerine yeni adres olarak Çin’i seçmeye başladı.
‘Galatasaray daha vefalı’ sözleriyle para yerine sevdiği kulübü bırakamayan Taçsız Kral Metin Oktay’ı hatırlasak da günümüzde para birçok şeyin önüne geçmiş durumda… Öyle ki Arjantin futbolunun yıldızlarından bir tanesi olan Carlos Tevez 2010 yılında yaptığı bir açıklamada, “Para benim için ön planda değil. Sadece zevk aldığım kulüplerde oynarım” sözlerini 6 sene sonra unutarak Shanghai Greenland Shenhua kulübüne 10,5 milyon euro transfer oldu ve yılda 45 milyon euro kazanmak için Çin’in yolunu tutan yıldızlar kervanına katıldı. Kimileri kara para aklıyor ithamlarıyla Çin futbol kulüplerinin yaptıkları transferleri başka noktalara çekmeye çalışsa da Çin son haftalarda yaptığı transferlerle yine adından söz ettirmeye başladı. Son olarak Arjantinli forvet oyuncu Carlos Tevez ile Brezilyalı oyun kurucu Oscar’ı milyonlarca dolar harcayarak ülkesine getirip spor dünyasının dikkatini çeken Çin’in 2017’ye de damgasını vuracağı görülüyor.

FUTBOLDA HEDEFLERİ NE?
Yalnızca yaptığı yüksek bonservisli transferlerle ses getirmek değil elbette Çin’in planı… Açtıkları futbol okullarıyla da futbolcu yetiştirmeye ağırlık veren Çin Süper Ligi zamanla Avrupa’nın büyük liglerine rakip olmayı hedefliyor. Ülke genelinde 10 yılda 50 bin futbol okulu açmak birinci öncelikleri ve bu okullarda Çinli genç futbolcuları eğitecek menajerlerle de şimdiden anlaşmaya vardılar. Buna örnek olarak Çin’in Shanghai SIPG kulübü, aldığı genç oyuncuları parlatarak yüksek rakamlara satan Porto kulübünün menajeri Acacio Valentim’i göreve getirdi.
Yakın zamanda Çin Devlet Başkanı Xi Jinping sözcüsü aracılığıyla Çin kulüplerinin transfer politikasını eleştirerek, transfer harcamalarında kısıtlamalara gidileceğini ve kurallara uymayan kulüpleri ihraç edeceklerini söylese de Jinping’in hayali bu konuda çok büyük. Xi Jinping’in Çin’in futbolda dünyanın süper gücü olması için 2050 yılını işaret etti. Bu gelişmelerde pay sahibi olmak isteyen kurum ve kuruluşlar ise Çin’de faaliyetlerini hızlandırdı. Almanya Bundesliga Ligi ekiplerinden Borussia Dortmund şimdiden Çin’de ikinci bürosunu Şanghay’da açmak üzere çalışmalarında son aşamaya yaklaştı.

4+1 yabancı kuralının uygulandığı Çin Ligi’nde, Federasyon büyük bir değişime imza atmaya hazırlanıyor. Yaptıkları yıldız transferleriyle önemli bir sükse yapan ligde gelecek sezon yabancı kuralı 3+1 olacak. Herhangi bir Çin ekibi, kadrosunda en fazla 4 yabancı uyruklu oyuncuya yer verebilecek. Bu kontenjanlardan birisi, Çin dışından gelecek olan farklı bir Asya ülkesi vatandaşı futbolcuya ayrılmış durumda olacak. Çin Futbol Federasyonu’nun bu kararı almasındaki en büyük etken maçlarda daha çok Çinli futbolcunun oynamasının teşvik edilmesi. Birçok yıldız futbolcuyu ligine kazandıran Çin hükümeti bu aşamadan sonra da dünya futboluna futbolcu sunmayı amaçlıyor. Çin Ligi’nde bir çok takım yabancı kontenjanını doldurmuş durumda olduğundan yapılan yabancı kuralı değişikliği sebebiyle Avrupa’dan yapılması düşünülen transferlerin de iptali söz konusu olduğu gelen bilgiler arasında. Belki de gelecekte Brezilyalı yıldızların günümüzde olduğu gibi Çinli yıldızların konuşulacağı ve göz önünde olacağını görürüz kim bilir…

AVRUPA’DAN KULÜP SATIN ALIYORLAR
Çin 2025’te spor liglerinin değerini de 850 milyar dolara yükseltmeyi amaçlıyor. Xi Jinping’in Çin’de Mao’dan bu yana en güçlü liderlerden bir tanesi olması dolayısıyla da ülkedeki iş adamları da futbola büyük önem veriyorlar. Çinli yatırımcılar Manchester City’nin %13’lük hissesine sahip, Atletico Madrid’in ise %20’si yönetiyorlar. Önümüzdeki süreçte de İngiltere’den Aston Villa ve Hollanda’dan Ajax’ın hisselerini alacakları iddia ediliyor. Ekonomistlere göre ise en büyük sorun şehirlerde uygulanan ağır vergiler ama büyük Çin rüyası dolayısıyla Xi Jinping o yasaları da gevşetti. ABD’nin futbolda yaptığı yatırımlar ve transferlerle istediği geri dönüşü alamamış olsa da Çin’in bu konuda daha başarılı olup olmayacağını zaman gösterecek. Dünyanın en büyük 2. ekonomisi ve 1.3 milyar insanın yaşadığı bir ülke ve bizzat Devlet Başkanı tarafından da büyük destek görüyor.

Çin’deki finansal futbol reformunun amaçlarından bir tanesi de Çin Milli Futbol Takımı ve Çin 1. Lig ekiplerine uluslar arası alanda başarı getirmesini sağlamak. Ülkenin en başarılı takımlarından Guangzhou Evergrande, Asya Şampiyonlar Ligi’nde son 3 kupanın 2’sini kazanarak büyük başarı elde etti. Çin Milli Futbol Takımı da geçmiş döneme göre daha başarılı bir portre çiziyor. Çin geçtiğimiz yıl Asya Kupası’nda çeyrek finale çıkarak en büyük başarısını elde etti. Xi Jinping Çin Kadın Milli Takımı’nı da eski başarılarına döndürmeyi planlıyor.

ELEŞTİRİLER DE VAR
Otoriteler Çin’in son 6 yıldaki bu atağının, aynı dünya ticaretini domine ettiği gibi futbolu da domine edeceği düşüncesinde. Futbolculara ve kulüplerine ödenen yüksek bedeller, futbolcular için en cazip seçenek olarak görünüyor. Çin hükümeti de bundan yola çıkarak futbolu çok ciddiye alıyor. Hükümet, futbolun ülkenin önemli bir parçası haline geleceğini ve okulda öğrencilere futbol kitapları dağıtarak daha fazla ilgi toplamayı amaçlıyor. Xi Jinping ve hükümetin önde gelenleri de sık sık bir araya gelerek ülkede futbolun geleceğini konuşuyorlar. Çin’i bir futbol merkezi haline getirmeyi kendisine görev edinen Çin Devlet Başkanı’nın en büyük hayallerinden bir tanesi de Çin’in Dünya Kupası’na ev sahipliği yapması.
Çin futbolu 2017’yle birlikte daha kimleri transfer edecek kestirmek zor, ancak Çin’de transfer dönemi, 26 Şubat saat 01:00’da kapanıyor.

KLOPP AÇIKÇA ELEŞTİRDİ

Çin hükümetinin futbola olan yatırımları Avrupa kulüplerini ise ciddi anlamda bir krize sürükledi. Yıldız futbolculara ödenen astronomik rakamlar Avrupa’nın dev kulüplerini ve yöneticilerini korkutmaya başladı. İngiliz basını bu rakamlara hayır demenin imkansıza yakın olduğundan dem vururken, gelecekte neredeyse bütün dünya yıldızlarının para için Çin’i tercih edeceklerine dikkat çekti. İngiltere Premier Lig ekiplerinden Liverpool’u çalıştıran Jürgen Klopp, Chelseali Oscar’ın Çin’e transfer olmasını eleştirerek, “Bugün Çin Ligi gerçekten oynamak isteyeceğiniz bir lig değil. Oyuncuları oraya getirmenin tek yolu para” diye konuştu. Alman teknik adam, “Bunu tehlike olarak görüyor musunuz?” sorusuna ise “Bilmiyorum” şeklinde cevap verirken, bir gün bir oyuncunun Çin’e gitmek isterse onu kimsenin engelleyemeyeceğinin altını çizdi. Futbolcuları Oscar ve Obi Mikel’i Çin’e kaptıran Chelsea’nin hocası Conte ise “Umarım Oscar ve Mikel, Çin’e transfer olan son oyuncumuz olur. Bu kadroyla devam etmek istiyorum” serzenişinde bulunmuştu.
Bizim çocuklar ne yapıyor?
Ülkemizde 4 büyük kulübün formasını da terletmiş milli futbolcu Burak Yılmaz’ın 31 Aralık 2019 tarihine kadar Çin Süper Ligi ekiplerinden Beijing Guoan kulübüyle sözleşmesi bulunuyor. Geçen sene 8 milyon euro bonservis bedeliyle Galatasaray’dan transfer olan Burak yakın zamanda verdiği röportajda Türkiye’ye dönmek gibi bir düşüncesinin olmadığını belirtmişti. 31 yaşındaki futbolcu takımıyla çıktığı 17 lig maçında 11 gol ve 3 asistlik katkıda bulunurken, 3 kez de Çin FA Kupası’nda oynadı ve 2 asist yaptı. Geçtiğimiz sene Beşiktaş’tan 7 milyon euro bonservis bedeliyle Hebei China Fortune kulübüne transfer olan Ersan Gülüm’ün ise kulübüyle 31 Aralık 2018 tarihine kadar takımıyla sözleşmesi devam ediyor. Ersan kulübüyle Çin Süper Ligi’nde 24 maçta 1 gol ve 1 asistlik performans sergilerken, 1 kez de Çin FA Kupası’nda forma giydi.

ÇİN’İN EN PAHALI 20 TRANSFERİ
OYUNCU SEZON KULÜBÜ BONSERVİS
Oscar 16/17 Shanghai SIPG 60 milyon euro
Hulk 16/17 Shanghai SIPG 55,8 milyon euro
Alex Teixeira 16/17 Jiangsu Suning 50 milyon euro
Jackson Martinez 15/16 Guangzhou Evergrande 42 milyon euro
Ramires 15/16 Jiangsu Suning 28 milyon euro
Axel Witsel 16/17 Tianjin Quanjian 20 milyon euro
Elkeson 15/16 Shanghai SIPG 18,5 milyon euro
Gervinho 15/16 Hebei China Fortune 18 milyon euro
Graziano Pelle 16/17 Shandong Luneng 15,25 milyon euro
Ricardo Goulart 14/15 Guangzhou Evergrande 15 milyon euro
Paulinho 15/16 Guangzhou Evergrande 14 milyon euro
Demba Ba 15/16 Shanghai Greenland Shenhua 13 milyon euro
Fredy Guarin 15/16 Shanghai Greenland Shenhua 13 milyon euro
Anthony Ujah 16/17 Liaoning FC 11,50 milyon euro
Alan 14/15 Guangzhou Evergrande 11,10 milyon euro
Yangyang Jin 15/16 Hebei China Fortune 10,83 milyon euro
Carlos Tevez 16/17 Shanghai Greenland Shenhua 10,5 milyon euro
Kyung-Won Kwon 16/17 Tianjin Quanjian 10,5 milyon euro
Jinhao Bi 15/16 Shanghai Greenland Shenhua 9,98 milyon euro
Lu Zhang 15/16 Tianjin Quanjian 9,80 milyon euro

* Listede Beşiktaş’tan 2015/2016 sezonunda Çin’in Shanghai Greenland Shenhua takımına 13 milyon euro bonservis bedeliyle transfer olan Demba Ba 12. sırada yer aldı. (hakan akar- karar)