Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ümit Orhan, 18 Temmuz’da gerçekleştirilecek olan TFF seçimleri ile ilgili doğru bilinen yanlışları Futbolmedya için değerlendirdi:
TFF SEÇİMLERİNE DAİR…
TFF Yönetim Kurulu, yakın bir zamanda seçimli genel kurul tarihi olarak 18 Temmuz 2024 tarihini işaret etmişti. Lakin bazı genel kurul delegeleri bu seçimin biran önce gerçekleştirilmesi fikrinde ve bunun için imza toplamakta. Bu hususla ilgili basında ve sosyal medyada da dolaşan bazı yanlış bilgileri düzeltme ihtiyacı hasıl olmuştur.
KULÜPLERİN İMZA TOPLAYARAK GENEL KURULU TOPLAMA HAKKI VAR MI?
Evet var. TFF Statüsüne göre Genel Kurul; Yönetim Kurulu tarafından her zaman olağanüstü toplantıya çağırabileceği gibi, TFF toplam delege sayısının belirli bir oranında noter onaylı yazılı müracaatı üzerine de Yönetim Kurulu tarafından en geç otuz gün içinde olağanüstü olarak toplanır.
Aslında Statü, sadece kulüplerden değil “delege”lerden bahsetmekte, dolayısıyla kulüplerin yanı sıra diğer delegelerin (örneğin TSYD, TASKK, TÜFAD, Profesyonel Futbolcular Derneği, eski başkanlar vd.) imzası da bu sayıya dahiledilebilmekte.
DELEGELERİN İMZA TOPLAYARAK SEÇİMLİ GENEL KURULU TOPLAMASI İÇİN GEREKEN ORAN NEDİR?
İşin içinde seçim olmasaydı Genel Kurul, toplam delege sayısının %40’ının noter onaylı yazılı müracaatı üzerine Yönetim Kurulu tarafından en geç otuz gün içinde olağanüstü olarak toplanması gerekirdi. Ancak TFF Statüsünün 29/5 hükmüne göre “OLAĞANÜSTÜ GENEL KURUL GÜNDEMİNDE SEÇİM MADDESİ VAR İSE, SEÇİM KARARI GENEL KURUL DELEGE TAM SAYISININ YARIDAN BİR FAZLASININ OYU İLE ALINIR.”Dolayısıyla bu noktada delegelerin toplaması gereken imza oranı %40 değil, “delege tam sayısının yarıdan bir fazlası”dır. Örnek vermek gerekirse, 300 delegenin olduğunu varsayarsak, gereken delege sayısı 120 değil, 151 olacaktır.
DELEGELERİN GEREKLİ İMZAYI TOPLAMASI DURUMUNDA YÖNETİM KURULU TOPLANTIDAN KAÇINABİLİR Mİ?
Bu durumda olağanüstü seçim genel kurulu en geç 30 gün içinde yapılması gerekir ve TFF Statüsüne göre, olağanüstü genel kurulun Yönetim Kurulu tarafından bu süre zarfında yapılmaması halinde, TALEPTE BULUNAN DELEGELER FIFA’YA MÜRACAAT EDEBİLİRLER.
SEÇİMİN GERÇEKLEŞMESİ DURUMUNDA HUKUK KURULLARININ (PFDK, TAHKİM KURULU VD.) GÖREVİ DE SONA ERİYOR MU?
HAYIR.
5894 sayılı TFF Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un m.5/4 hükmüne göre “ilk derece hukuk kurulları (Uyuşmazlık Çözüm Kurulu, Disiplin kurulları, Kulüp Lisans Kurulu, Etik Kurulu) Yönetim Kurulu tarafından seçilecek üyelerden oluşur. HUKUK KURULLARINA SEÇİLEN BAŞKAN VE ÜYELERİN GÖREV SÜRESİ, YÖNETİM KURULUNUN GÖREV SÜRESİ İLE BAĞLI OLMAKSIZIN DÖRT YILDIR. Başkan veya üyeler istifa etmedikçe veya üyelikten çekilmiş sayılmadıkça yerlerine yeni üye seçilemez”.
Aynı şekilde, anılan Kanunun m.6/3 hükmüne göre, “TAHKİM KURULUNUN GÖREV SÜRESİ, YÖNETİM KURULUNUN GÖREV SÜRESİNDEN BAĞIMSIZ OLARAK GÖREVE BAŞLADIKLARI TARİHTEN İTİBAREN DÖRT YILDIR. Üyeler, istifa etmedikçe veya çekilmiş sayılmadıkça, yerlerine yeni üye görevlendirilemez”.
DOLAYISIYLA OLAĞANÜSTÜ GENEL KURULUN TOPLANIP YENİ BİR YÖNETİM KURULUNUN İŞBAŞI YAPMASI, HUKUK KURULLARININ DA SİL BAŞTAN YENİLENECEĞİ ANLAMINA GELMEMEKTEDİR. ANCAK KURULLARIN YENİLENEN YÖNETİM KURULUYLA BİRLİKTE KENDİ RIZALARIYLA İSTİFA ETMELERİ İHTİMALİNİN OLDUĞUNU DA BELİRTELİM.
HUKUK KURULLARININ GÖREVİNE DEVAM EDECEĞİ HÜKMÜ DEĞİŞTİRİLEBİLİR Mİ?
Hukuk kurullarıyla ilgili anımsattığımız hükümlerin Statü veya talimatta değil, KANUNDA düzenlendiğinin de altını çizmekte fayda var. Statü değişikliği için TFF Genel Kurulu, talimat değişikliği için Yönetim Kurulu kararı gerekirken, KANUN DEĞİŞİKLİĞİ YETKİSİ TBMM’YE AİTTİR. Yani herhangi bir kanun için nasıl bir usul gerekiyorsa burada da aynı usul gerekir (TBMM Komisyonlarının ardından TBMM Genel Kurulunda belirli oranda milletvekillerinin kabulü ve Cumhurbaşkanı tarafından Resmi Gazetede yayın).
HUKUK KURULLARININ GÖREV SÜRESİNİN YÖNETİM KURULU GÖREV SÜRESİDEN BAĞIMSIZ OLMASI YENİ Mİ, ESKİDEN DE BÖYLE MİYDİ?
Söz konusu hükmün 2022 YILINDA ÇIKARILAN 7405 SAYILI KANUNLA yürürlüğe girdiğini hatırlatmakta fayda var. Nispeten yeni sayılır. Bunun öncesinde ilgili kurullar TFF Başkanının önerisi üzerine Yönetim Kurulu tarafından atanmakla beraber Yönetim Kurulu’nun görevinin sona ermesiyle kurulların da görevi sona eriyordu. 7405 sayılı Kanunla artık kurullar Yönetim Kurulu kararıyla atanmakta ve görev süreleri yönetim kurulundan bağımsız hale geldi.
Burada amaç ilgili Kurulların bağımsızlığını kuvvetlendirmekti. Teorik olarak, “yönetim kurulundan bağımsız görev süresine sahip Kurulların daha bağımsız hareket edeceği” gerekçesine dayanmaktadır.
Aslında 2021 Temmuz tarihli TFF Genel Kurulunda devrim sayılabilecek bir düzenleme yapılmıştı. İlgili düzenleme şu şekildeydi: “Tahkim Kurulu, olağan seçimli genel kuruldan bir sonraki olağan genel kuruldan sonra Hukuk Kurulları Aday Komisyonu tarafından tespit edilen adaylar arasından genel kurulca yapılacak seçim ile seçilir. Tahkim Kurulu, bir Başkan, altı asıl ve altı yedek üyeden oluşur. Kurul üyeleri en az on beş yılllık tecrübeye sahip hukuk fakültesi mezunları arasından Hukuk Kurulları Aday Komisyonu tarafından seçilir. Kurul üyeleri, TFF Hukuk Kurullarının yargı yetkisine tabi olan spor kulüplerinin üyesi veya bu kulüplerin iştirak şirketlerinin hissedarı, yöneticisi ve denetim kurulu üyesi olamaz. HUKUK KURULLARI ADAY KOMİSYONU, TESPİT ETTİĞİ ADAYLARI EN GEÇ SEÇİMDEN BİR HAFTA ÖNCESİNE KADAR GENEL KURUL ÜYELERİ İLE PAYLAŞIR. HER DELEGE BİR ADAYA OY VEREBİLİR. YAPILAN SEÇİM SONUCUNDA SIRASI İLE EN ÇOK OYU ALAN ADAY BAŞKAN, EN ÇOK OY ALAN İLK 6 ADAY SIRASI İLE ASIL ÜYE, EN ÇOK OY ALAN İKİNCİ 6 ADAY SIRASI İLE YEDEK ÜYE OLARAK SEÇİLİRLER. Adayların eşit oy alması durumunda mesleki tecrübe kriterine göre fazla olandan başlamak üzere sıralama yapılır”.
İŞİN ESASI, KURULLARIN ÇOĞU TFF YÖNETİM KURULU YERİNE GENEL KURULDA DELEGELERİN SEÇİMİYLE OLUŞTURULACAKTI (Bu usulün de eleştirilecek çok tarafı vardı, bu da ayrı mesele). ANCAK BU DÜZENLEME, HAYATA GEÇME ŞANSI BULAMADAN 2022 NİSANDA 7405 SAYILI KANUNLA TACA ÇIKMIŞ OLDU.
